домаКултурни дописиНатрикс: Октомвриската револуција низ призмата на филмот на Сергеј Ејзенштајн „Октомври“ /...

Натрикс: Октомвриската револуција низ призмата на филмот на Сергеј Ејзенштајн „Октомври“ / Natriks: Revolucioni i Tetorit përmes prizmës të filmit të Sergei Eisenstein “Tetori”

Изминатиот петок, на 8-ми ноември во организација на Социјалистичка зора и Социјален центар Дуњa се одржа проекција на филмот Октомври: Десетте дена што го потресоа светот.

Филмот Октомври: Десет дена што го потресоа светот на Сергеј Eјзенштајн не е само историски приказ на Октомвриската револуција, туку и технички и уметнички пресврт во историјата на филмот. Со својот визуелен јазик, Eјзенштајн создава епска нарација која ги истражува емоциите и идеалите што стојат зад револуцијата. Камерата во филмот ја следи динамиката на масите, а секој кадар е подложен на внимателно режирање и монтажна обработка која ја нагласува емоционалната сила на настаните.

Монтажата на атракции, која стана препознатлив за Eјзенштајн, овозможува отварање на нови значења и интерпретации преку контрастите на сликите. Еден од најпознатите примери е сцената на шрапнелот што ја урнува софистицираната тврдина на царскиот режим, каде што се создава силен визуелен удар кој ја изразува наметнатата деструкција на старото општество. Преку овие монтажни пресврти, филмот не само што ги документира историските настани, туку и ги претставува како визуелни метафори за длабоките социјални и политички промени.

Eјзенштајн ја користи камерата за да ги долови емоционалните состојби на учесниците во револуцијата – од жестоката решеност на борците, до страшната експлозија на насилството, и контрастот помеѓу оваа револуционерна борба и беспомошноста на царските сили. Во центарот на филмот е масовниот и неуморен напор на народот, кој преку својата соработка и солидарност ги руши основите на авторитарниот режим, демонстрирајќи дека вистинската моќ не лежи во рацете на елитите, туку во колективната сила на работничката класа. Исто така важна е употребата на симболиката во филмот. Образите на оружје, гранати и демонстрации, како и иконографијата на пролетаријатот, се постојано присутни и служат како визуелни метафори за револуционерната енергија која се шири низ целата земја. Во контекстот на новото социјално и економско уредување, Ејзенштајн ги претставува масите како херои, а нивниот напор за ослободување е прикажан како повеќе од само политичка акција, тоа е акт на колективна самосвест и самоопределување.

Филмот се истакнува и по својата храбра употреба на звукот и музиката. Се користи агресивен звук и динамизам за да се нагласи интензитетот на револуцијата, додека истовремено ги илустрира конфликтот и хаосот што ги карактеризираа настаните. Користењето на звучни ефекти, како и комбинацијата на оркестарски и индустриски звуци, дополнително ја засилува моќта на сликите и ја подобрува емоционалната тежина на сцените. Техниките и симболиката што ги користи овој филм продолжуваат да бидат проучувани и ценети како еден од најважните наслови во историјата на филмската уметност, со особено значење за разбирање на идеалите на социјализмот, теориите на Карл Маркс и Фридрих Енгелс и политичката трансформација на тогашното Руско општество.

По самиот филм се одржа дискусија за историскиот контекст позади филмот, но во исто време се направија и паралели со сегашноста.

Të premten e kaluar, më 8 nëntor, në organizimin e Agimit Socialist dhe Qendrës Sociale Dunja u zhvillua shfaqja e filmit Tetori: Dhjetë ditë që tronditën botën.

Filmi Tetori: Dhjetë ditë që tronditën botën nga Sergei Eisenstein nuk është vetëm një rrëfim historik i Revolucionit të Tetorit, por edhe një përparim teknik dhe artistik në historinë e filmit. Me gjuhën e tij vizuale, Eisenstein krijon një rrëfim epik që eksploron emocionet dhe idealet pas revolucionit. Kamera në film ndjek dinamikën e masave dhe çdo pamje i nënshtrohet regjisë dhe montimit të kujdesshëm që thekson fuqinë emocionale të ngjarjeve.

Montazhi i atraksioneve, i cili u bë i njohur për Eisenstein, lejon hapjen e kuptimeve dhe interpretimeve të reja përmes kontrasteve të imazheve. Një nga shembujt më të njohur është skena e shrapnelit që shkatërron kështjellën e sofistikuar të regjimit perandorak, ku krijohet një ndikim i fortë vizual që shpreh destruktivitetin e imponuar të shoqërisë së vjetër. Nëpërmjet këtyre kthesave të montazhit, filmi jo vetëm që i dokumenton ngjarjet historike, por edhe i paraqet ato si metafora vizuale për ndryshime të thella shoqërore dhe politike.

Eisenstein përdor kamerën për të kapur gjendjet emocionale të pjesëmarrësve në revolucion – nga vendosmëria e ashpër e luftëtarëve, deri tek shpërthimi i tmerrshëm i dhunës, dhe kontrasti midis kësaj lufte revolucionare dhe pafuqisë së forcave perandorake. Në qendër të filmit është përpjekja masive dhe e palodhshme e njerëzve, të cilët me bashkëpunimin dhe solidaritetin e tyre shkatërrojnë themelet e regjimit autoritar, duke demonstruar se pushteti i vërtetë nuk është në duart e elitave, por në forcën kolektive të klasës punëtore. Gjithashtu i rëndësishëm është përdorimi i simbolikës në film. Imazhet e armëve, granatat dhe demonstratat, si dhe ikonografia e proletariatit, janë vazhdimisht të pranishme, dhe shërbejnë si metafora vizuale për energjinë revolucionare që përhapet në të gjithë vendin. Në kuadrin e rendit të ri social dhe ekonomik, Eisenstein i paraqet masat si heronj, dhe lufta e tyre për çlirim portretizohet si, më shumë se vetëm veprim politik, ajo është një akt i vetëdijes kolektive dhe i vetëvendosjes.

Filmi shquhet gjithashtu për përdorimin e guximshëm të zërit dhe muzikës. Tingulli agresiv dhe dinamizmi përdoren për të theksuar intensitetin e revolucionit, duke ilustruar njëkohësisht konfliktin dhe kaosin që karakterizoi ngjarjet. Përdorimi i efekteve zanore, si dhe kombinimi i tingujve orkestralë dhe industrialë, rrit më tej fuqinë e imazheve dhe rrit peshën emocionale të skenave. Teknikat dhe simbolika e përdorur nga ky film vazhdojnë të studiohen dhe vlerësohen, si një nga titujt më të rëndësishëm në historinë e artit të filmit, me një rëndësi të veçantë për të kuptuar idealet e socializmit, teoritë e Karl Marksit dhe Friedrich Engelsit, dhe të  transformimit politik të shoqërisë ruse në atë kohë.

Pas vetë filmit, u diskutua për kontekstin historik që qëndron pas filmit, por në të njëjtën kohë u hodhën edhe paralele me të tashmen.

Натрикс

Натрикс е роден во 2004 година во Скопје. Има завршено нижо музичко образование во „Илија Николовски – Луј“, а студираше една година на филолошкиот факултет Блаже Конески. Моментално студира на факултетот за драмски уметности – ФДУ, на отсекот “филмска и ТВ режија”. 
Бил асистент на продукција во филмот „Домаќинство за почетници“. Основач е на Анархо-комунистичката организација на Македонија, во исто време е член на Колективот на Социјалниот центар „Дуња“. За себе вика дека е писател аматер, музичар и фотограф.

Natriks

Natriks ka lindur në vitin 2004 në Shkup. Shkollën e ulët muzikore e kreu në “Ilija  Nikollovski – Luj”, ndërsa ka studiuar për një vit në Fakultetin Filologjik Blazhe Koneski dhe aktualisht studion në Fakultetin e arteve dramatike – FAD, në degën “regji filmi dhe TV”. 
Ai ishte asistent produksioni në filmin “Housekeeping for Beginners”. Është themelues i Organizatën Anarko-komuniste të Maqedonisë, në të njëjtën kohë është anëtar i Kolektivit të Qendrës Sociale “Dunja”.  Ai e quan veten një shkrimtar, muzikant dhe fotograf amator. 

Натрикс
Натрикс
RELATED ARTICLES