домаСтавTeodor Petkovski: "Me biçikletë nëpër botë"

Teodor Petkovski: “Me biçikletë nëpër botë”

"bycicle path (Nex-5c Voigtlander Nokton 35mm f1.2)" by andrewXu is licensed under CC BY-NC-ND 2.0.
“bycicle path (Nex-5c Voigtlander Nokton 35mm f1.2)” by andrewXu is licensed under CC BY-NC-ND 2.0.

Kjo do të jetë një rubrikë jashtëzakonisht e vështirë për t’u shkruar, sepse në të do të flas për mëkatet dhe gabimet e mia, si dhe për miqtë që kam mërzitur për shkak të këtyre gabimeve. Mësime të vështira që më kanë ndodhur gjatë ngasjes së biçikletës me kufje bluetooth, si dhe pasojat e një vozitjeje të tillë. Është e vështirë të pranosh fajin. Vozitja me kufje bluetooth është e barabartë me shikimin dhe kryerjen e gjërave pas timonit të makinës.

Argumenti që do të dëgjoni me volum të ulët është i dobët sepse e dimë që do të dëgjoni me volum maksimal sepse ju shqetëson zhurma e makinave. Është zhurma e trafikut që shkakton ankth, kanë treguar deri tani shumë studime shkencore. Unë personalisht udhëtoj për në punë me biçikletë çdo ditë. Nuk kam mjet tjetër transporti, JSP ka një orar të parregullt që nuk mund t’i besohet për shkak të problemeve buxhetore. Mund të mbështeteni vetëm te vetja, të vishni doreza në dimër, një kapelë, një shall, një helmetë mbi kapelë dhe të ndizni dritën gjatë natës, si dhe të keni një zile të dëgjueshme. Mendoj se vetëm atëherë je i sigurt dhe i pajisur edhe në kushte dimërore për këto rrugë agresive të Shkupit ku ngasja mund të kthehet në makth. Mendoj se kam një cilësi më të mirë jetese sesa dikush që udhëton me makinë, sepse udhëtimi me biçikletë ofron më shumë përfitime sesa të ndihesh më mirë me veten për kontributin në mjedis. Të paktën nuk ndot me biçikletën time.

Makinat i shoh gjithnjë e më shpesh si armiq, janë armiq si për mjedisin ashtu edhe për jetën e njerëzve. Makinat kanë pika qorre nga të cilat nuk shihen këmbësorët dhe biçikleta nuk ka pikë qorre. Makina është një e keqe e domosdoshme, unë jam i detyruar të mendoj për të bërë provimin e shoferit ose popullor për një shofer femër sepse do të më hapë vende të reja pune. Testi i drejtimit do të hapë një lloj të ri pune për ju ku do t’ju kërkohet të drejtoni një automjet dhe të transportoni mallra në dyqane dhe tregje. Fatkeqësisht, Shkupi është qytet i makinave dhe semaforëve.

Nga ana tjetër, biçikletat as nuk ndotin dhe as nuk mund të godasësh dikë dhe të shkaktojnë pasoja fatale. Por ju mund të goditeni nga një makinë në këmbë. I kam mbijetuar dy aksidenteve me biçikletë në nëntor 2022, për njërin prej të cilëve ndihem fajtor dhe e pranoj, ngasje shumë e shpejtë, kalim në semafor të kuq, pakujdesi, mungesë e kulturës nga të dyja anët si të çiklistit ashtu edhe të drejtuesit të makinës. Më vjen shumë keq për aksidentet që kanë ndodhur, më vjen keq për frikën e shkaktuar tek miqtë e mi. Pata fat të paparë, kultura e trafikut është e ulët si dhe në pritje të semaforit të kuq, më shumë më vjen keq për pasojat katastrofike për shëndetin mendor që vjen nga mbijetesa në një aksident trafiku që ke shkaktuar. Për fat të mirë jam mirë.

Ajo që nuk do të bëj më në biçikletë është të dëgjoj muzikë me një kufje bluetooth, aq argëtuese sa kjo, rreziku i përplasjes është shumë i lartë nëse përdorni një kufje bluetooth dhe unë ende shoh shumë njerëz që janë Me vetëbesim të tepruar me kufjet e tyre bluetooth dhe argumenti më i zakonshëm i drejtuesve të makinave për të mbrojtur zakonet e tyre të këqija dhe jo mjedisore të ndotjes së ajrit janë pikërisht drejtuesit e biçikletave dhe skuterëve me kufje bluetooth. Unë personalisht mendoj se nuk kemi një infrastrukturë mjaft të mirë në rrugët e kryeqytetit për skuter/skuter elektrik, siç ka infrastrukturë për shembull në Selanik, ndërsa këtu në Shkup janë shumë të rrezikshme. Ekziston rreziku i rënies dhe shkaktimit të aksidenteve të rënda, sepse vështirë se ndonjë skuterist do të zbresë nga këmbësorët, dhe rrugët nuk janë të dizajnuara mirë për ta, dhe drejtuesit e skuterëve elektrikë sillen në mënyrë të vrazhdë në shumë raste, kështu që ngasja e skuterëve elektrike është gjithashtu problematike me infrastrukturën momentale, madje kam vene re qe disa veshin helmeta motorrike ndërkohë që ngasin skuter elektrik, gjë që është pozitive, por me helmete motorrike ke pika qorre ku nuk shikon dot këmbësorët dhe duhet të kesh kujdes.

Mendoj se mbajtja e helmetës duhet të rregullohet me ligj si për çiklistët ashtu edhe për skuterët nëse duam të ecim përpara në drejtim të trafikut dhe sigurisë rrugore. Unë personalisht bleva një përkrenare pas aksidentit të parë që më mbrojti sepse e mbaja rregullisht, dhe aksidenti i dytë mund të ishte tragjik për mua dhe jetën time, sepse goditja ishte e drejtpërdrejtë në biçikletën në timonin e përparmë nga një automjet në një vendkalim për këmbësorë. me shpejtësi gati 70 km në orë. Ne nuk jemi të vetëdijshëm për tragjeditë që mund të shkaktojmë duke kaluar dritat e kuqe në këmbë. Është shumë për të ardhur keq. Ajo që kërkohet ligjërisht për çiklistët është të kenë këmbanat, një helmetë dhe  detyrimisht dritë të dukshme qartë, të bardhë përpara dhe të kuqe në pjesën e pasme. Duhet të fillojmë diku! Rregullativa ligjore për të gjithë pjesëmarrësit në trafik. Një gjë tjetër që kam vënë re është se të gjithë këmbësorët largohen kur dëgjojnë zilen dhe ky është një zhvillim pozitiv.

"Bycicle" by _janex_ is licensed under CC BY-NC-SA 2.0.
“Bycicle” by _janex_ is licensed under CC BY-NC-SA 2.0.

Portugalia është një vend shumë i keq për çiklistët sipas një kanali që unë shikoj, po ashtu edhe Ballkani. Ne në Shkup vërejmë përparim në përdorimin e biçikletave. Helmetat, dritat dhe këmbanat duhet të jenë të detyrueshme, jo fakultative. Gjoba për drejtimin me kufje bluetooth. Vozitja me kufje bluetooth është tërheqëse dhe e bën më të lehtë udhëtimin dhe shëndetin mendor sepse nuk mendon për problemet, por me çmimin e lënies së trurit të “kullosë”, ndodhin edhe aksidente. Ajo që bëj patjetër tani, si mësim, është të zbres nga biçikleta dhe të shtyjë  atë duke kaluar kalimin për këmbësorët, dhe ajo që kam vënë re është se më shumë drejtues makinash respektojnë atë veprim të çiklistit dhe ndalojnë për ty, në vend që “furishëm” kapërcejmë me biçikletën në një vendkalim të këmbësorëve. Nëse është vendkalim për këmbësorë, nuk do të thotë se është i sigurt kalimi me biçikletë. Për sa kohë që ju thyeni rregullat dhe bëni shkelje të trafikut, nuk keni të drejtë të komentoni asgjë. Kur të kuptoni se është më shpejt të kalosh në kalimin për këmbësorë nëse shtyn biçikletën, atëherë të gjithë do të ecim përpara.

Argumenti që familjet kanë nevojë për një makinë nuk mbështetet sepse ka biçikleta që nuk janë në treg në vendin tonë, me të cilat mund të transportohen fëmijë dhe njerëz, pra një shok mund të vozitet prapa ose përpara duke u ulur në bagazh. ose në një karrocë pasagjerësh të projektuar posaçërisht. Dy miq janë ulur në raftin tim nga biçikleta ime holandeze deri më tani dhe ishte vërtet e mundur të transferoja një person tjetër me biçikletë nga pika A në pikën B. Biçikletat holandeze janë ndërtuar për të qëndruar më gjatë. Biçikletat holandeze janë krijuar për t’u ulur drejt, në vend që të shtrihen si biçikletat me shpejtësi të lehtë të kornizës. Ka edhe biçikleta malore që dëshmojnë se janë po aq mjete të mira transporti urban, nuk do të gaboni nëse blini një biçikletë mali. Mendoj se çdo biçikletë duhet të ketë të instaluar një amortizator të mesëm sepse trotuaret e Shkupit janë një histori më vete.

"Bycicle" by Michela Simoncini is licensed under CC BY 2.0.
“Bycicle” by Michela Simoncini is licensed under CC BY 2.0.

Ne po shohim progres në lidhje me korsitë e shënuara të biçikletave, ajo që unë do të bëja është të përjashtoj këmbësorët nga mundësia e lëvizjes në korsitë e shënuara të biçikletave duke vendosur infrastrukturën e duhur, pemë, shtylla etj. Për ata që nuk kanë vendosur të blejnë një biçikletë për qytet dhe mjet bazë të transportit, ju rekomandoj biçikletën holandeze, e cila ka vetëm një shpejtësi, si të thuash dhe ka një frenim “kundër”, sepse kështu kurseni para. riparime të frenave dhe mirëmbajtje të rregullt të marsheve që dinë të lëvizin. Të ngasësh një biçikletë me ingranazhe është shumë më e komplikuar dhe jo të gjithë e dinë se si t’i përdorin ato siç duhet, kështu që është më kosto-efektive të blesh një lloj biçiklete holandeze. Ju nuk jeni të vetëdijshëm për përgjegjësinë e ngasjes së biçikletës sidomos në park për të mos shkelur një fëmijë, kini kujdes edhe për këtë, ju lutem. Përgjegjësia dhe argëtimi janë dy koncepte shumë të ndryshme.

Përndryshe, pas biçikletave ekziston një kulturë e asaj që ne duam të transferojmë nga Holanda tek ne, dhe kjo është perceptimi i biçikletës si mjet transporti i përditshëm si në verë ashtu edhe në dimër, megjithëse ngasja në dimër për disa njerëz mund të ketë. pasoja shëndetësore dhe vetëm për ta është e justifikuar drejtimi i makinës në kushte dimërore. Ne ishim shumë me fat këtë dimër në krizën e energjisë, sepse ishte i butë dhe na lejoi të ngasim biçikleta gjatë gjithë janarit. Kam kohë që nuk përdor transportin publik dhe mundohem ta shmang sepse është kaotik. E vetmja gjë që mund të bëj është të ngas një biçikletë. Më pëlqen aq shumë çiklizmi, saqë kam bërë tatuazh një biçikletë në këmbën time.

Mësova për herë të parë që fitz do të thotë biçikletë në holandisht, në Hollandën e artë për biçikleta ka garazhe fenomenale shumëkatëshe që duken si diçka nga një film fantastiko-shkencor. Më e rëndësishmja nga të gjitha është të përmendet se në Holandë njerëzit filluan të luftojnë për përdorimin e biçikletave qysh në vitin 1960 dhe atje mbetet traditë të ngasësh biçikleta të vjetra që mbeten në familje pas disa brezash. Nuk ka asgjë pa luftë në jetën shoqërore. Ruajeni jetën tuaj sepse është një dhe mos shkaktoni aksidente dhe rrezikoni veten dhe shumë njerëz të tjerë. Aplikoni për patentë shofer dhe vozitni me kujdes, jini zotëri në trafik. Respektoni veten dhe mësoni nga gabimet e të tjerëve, jo nga tuajat. Duajini përdoruesit e tjerë të rrugës po aq sa e doni veten.

Paratë që me mençuri i kam investuar ndonjëherë ishin kur bleva biçikletën time holandeze me një shpejtësi, të cilën e dua më shumë në të gjithë botën, me tatuazhin tim të aksidentit me makinë në këmbën time. Më e largëta që kam arritur në fshatin Kadino nga City Mall me versionin holandez të qytetit të biçikletës që kam hipur është më shumë se 25 km në një drejtim, që do të thotë se çdo gjë është e mundur nëse dëshironi. Me biçikletë nëpër botë!

Teodor Petkovski

Redaktorët e “IDE TË zËSHME” nuk janë domosdoshmërisht dakord me qëndrimet e shprehura në tekst.

Теодор Петковски
Теодор Петковски

Teodor Petkovski është aktivist i vjetër dhe dashamirës i gjuhëve të huaja. Ai flet disa gjuhë të huaja, ndër të cilat më të spikaturat janë shqipja, greqishtja dhe portugalishtja, përveç anglishtes dhe gjuhëve ballkanike në nivele të ndryshme të rrjedhshmërisë. Shqipja është kënaqësia më e madhe që ka mësuar dhe shquhet për të. Që në moshë të re ka qenë aktivist i lëvizjeve kundër brutalitetit policor, Anima Mundi, Plenumit Studentor, Solidariteti dhe organizatave të tjera me orientim majtas dhe i jep mbështetje të madhe qendrës sociale “Dunja”. Dëshira e tij më e madhe në jetë është të bëhet përkthyes kur të mbarojë studimet. Është punëtor, i ndershëm, i ndritur, i ndershëm dhe me shpirt luftarak. Ai lufton me rrethanat dhe thotë për veten “Unë nuk dorëzohem, as ti!”.

Përktheu E. M.

Leximi: E. M.

RELATED ARTICLES